Verneområde

Oppdatert 26.11.2024

Den største trusselen mot naturmangfaldet i Noreg er at leveområde for dyr og plantar blir øydelagde og delte opp. Naturreservat, nasjonalparkar og andre verneområde bidreg til å ta vare på naturverdiar og bevare område av internasjonal, nasjonal og regional verdi. Verneområde kan også opprettast for å ta vare på eigenart og kulturminne i landskapet.

Forvaltning av verneområda

Ansvaret for å forvalte verneområda er delt mellom sentrale og lokale styresmakter. Statsforvaltaren er forvaltningsstyresmakt i dei fleste naturreservata. Frå 2010 har kommunar med areal i nasjonalparkar og større landskapsvernområde fått tilbod om å overta forvaltningsansvaret. Det er oppretta fleire interkommunale verneområdestyre. Ein statleg tilsett verneområdeforvaltar er sekretær for styra.

Forvaltningsstyresmaktene skal først og fremst handheve vernereglane og utarbeide forvaltnings- og skjøtselsplanar. Dei har også ansvar for informasjon og merking i verneområda. Dette gjer dei i samarbeid med Statens naturoppsyn (SNO).

Du kan ferdast i verneområda

Allemannsretten gir deg høve til å ferdast fritt i verneområda. All ferdsel må skje omsynsfullt, slik at dyr og plantar ikkje blir skadde eller forstyrra. I enkelte område kan det vere ferdselsforbod delar av året, som i hekke- og yngletida. Av omsyn til dyrelivet er det forbode å jakte i fuglefredingsområde og ein del naturreservat, men i mange verneområde kan du jakte og fiske så sant du har gyldig jakt- og fiskekort. Du kan fritt plukke bær og sopp.

Det er eit mål at motorisert ferdsel i verneområda skal avgrensast, både av omsyn til dyre- og plantelivet og faren for sporskadar, og for at ein skal kunne oppleve naturen utan forstyrrande bråk. Du kan søkje om å drive motorferdsel i eit verneområde. Det er Statsforvaltaren som behandlar søknaden.

Reglar for å fly dronar i naturen

Dersom du skal fly drone i naturområde, må du først sjekke om det er spesielle restriksjonar der du ønskjer å fly. Sjølv om du ikkje er i eit område med restriksjonar, må du sørge for at droneflyginga ikkje uroar til dømes fugle- eller dyreliv.

Dei generelle reglane for å fly dronar, finn du på Luftfartstilsynets nettsider om dronar og modellfly.

Kva andre reglar som gjeld for å fly dronar, avheng av kvar du er. Dersom området ligg i eit naturvernområde, må du undersøkje kva reglar som gjeld for akkurat dette området. Alle verneområde har ei verneforskrift som gir reglar for området. Miljødirektoratets nettsider har ei kartløysing som gjer det lett å finne ut om eit område er verna. I kartløysinga finn du også lenke til verneforskrifta som gjeld.

Som hovudregel er bruk av dronar forbode i nasjonalparkane og dei store landskapsvernområda. Dette er både av omsyn til dyrelivet, og av omsyn til friluftsliv og ro.

Dersom du ønskjer å fly drone i eit verneområde der det er forbode, må du først søkje om løyve. Søknaden skal sendast til den instansen som har forvaltningsmynde for verneområdet. Verneforskrifta har informasjon om kven som har forvaltningsmynde.

Vis meir


Publisert 08.10.2013

Forvaltningsplan for Nord-Talgje naturreservat

Nord-Talgje er ei naturperle midt i Ryfylke. Her trivst både båtfolk og naturinteresserte. Landskap, geologi og kulturhistorie gjev område særlege kvalitetar. Fylkesmannen har godkjent forvaltningsplan for reservatet.


Publisert 03.10.2013

Hålandsdalen verna som skogreservat

Dette er det første frivillige barskogvernet i Rogaland. Reservatet dekker eit areal på 5,7 km2 på nordsida av Hålandsdalen i Suldal kommune. Verneforskrifta opnar for allmenn ferdsel - mellom anna bærplukking - og beiting av husdyr.


Publisert 02.10.2013

På steintrapper til Månafossen

Vegen frå parkeringa til Månafossen er restaurert og naturperla har fått ein staseleg inngang. Dei første 100 m av stien er steinsett.


Publisert 02.10.2013

Lokal høyring to forvaltingsplanar for naturreservat i Sola og Hå kommunar

Vi har sendt ut to forvaltingsplanar på lokal høyring. Den eine er for naturreservata Hagavågen, Strandnesvågen og Grannesbukta i Sola kommune. Den andre er for Bjårvatnet naturreservat i Hå kommune.


Publisert 27.06.2013

Lokal høyring av forvaltingsplanar for Storamyr naturreservat i Sola og Smokkevatnet i Time

Begge våtmarksreservata vart verna ved kongeleg resolusjon i 1996, og har sidan fått internasjonal verdistatus som  lokalitetar innanfor Ramsar-området Jæren våtmarkssystem. Begge reservata har store plante- og dyrelivsverdiar.


Publisert 30.11.2004

Nord-Talgje verna som naturreservat

Eit mykje brukt friluftsområde er no betre sikra for framtida. Vernet beskyttar og sjeldne vegetasjons-typar og nasjonalt trua planteartar.