Husdyr

Sanking av sau på utmarksbeite.
Sau på utmarksbeite. Foto: Statsforvaltaren i Vestland.
Oppdatert 18.11.2024

Husdyrproduksjonen er den viktigaste produksjonen målt i verdiskaping og sysselsetjing i norsk landbruk. I Noreg er det i underkant av 900 000 storfe (mjølkekyr, ammekyr, ungkyr og kalvar), over 800 000 vinterfora sauer, over 1,4 millionar slaktegrisar, over 4 millionar høner og meir enn 73 millionar kyllingar. Vi har også andre husdyr som hjort, lama, geit, kanin, and, gjess og kalkunar.

Husdyrproduksjonen kan delast inn i to hovudformer:

  • Grovfôrbaserte produksjonar – som mjølkeproduksjon (ku og geit) og kjøtproduksjon (ku, sau og geit) – utnyttar i hovudsak lokale arealressursar til matproduksjon og bidreg til å oppretthalde kulturlandskapet gjennom beiting og slått. 
  • Kraftfôrkrevjande produksjonar, som svine- og fjørfeproduksjon.

Husdyrkonsesjon

Husdyrkonsesjonsordninga regulerer det kraftfôrbaserte husdyrhaldet og omfattar svine- og fjørfeproduksjon. Regelverket skal leggje til rette for at svine- og fjørfeproduksjonen blir spreidd på flest mogleg gardsbruk, og set grenser for kor stor produksjon av svin og fjørfe eit gardsbruk kan ha. Du finn meir informasjon om husdyrkonsesjon på nettstaden til Landbruksdirektoratet.

Erstatningsordningar og tilskot

Statsforvaltaren har ansvar for erstatningsordningar i husdyrproduksjonen, tilskot til førebyggjande tiltak mot rovviltskadar og konfliktdempande tiltak og erstatning for tap av husdyr og tamrein til rovvilt .

Kommunane behandlar søknader om tilskot, gjennomfører stikkprøvekontrollar ved gardsbruk og rettleiar bønder. Statsforvaltaren er koordinator og rådgjevar overfor kommunane. Landbruksdirektoratet har ansvar for hovudutbetalingane til bøndene.

Mattilsynet har ansvar for dyrehelse og næringsmiddelkontroll. Landbruksdirektoratet har ansvaret for kvoteordninga for mjølk.

Avvikling av pelsdyrhald

Stortinget har bestemt at pelsdyrproduksjonen skal avviklast innan 1. februar 2025. Pelsdyrbønder kan søkje Statsforvaltaren om kompensasjon dersom du avviklar før denne fristen. Søknadskjemaet ligg på nettsida til Landbruksdirektoratet.

Vis meir

Fann du det du leitte etter?

Ta gjerne kontakt med oss via sikker melding dersom du ønskjer at vi skal svare deg.

Publisert 04.11.2020

Skjøtsel av utmarksbeite – fagdag i Kvinnherad

Førre fredag var interesserte sauebønder i Kvinnherad samla i fjellet for å lære meir om verdi og skjøtsel av utmarks-/fjellbeite.


Publisert 20.08.2020

Dyr på beite i Vestland

I Vestland er det 425 000 dyr i utmarka i år. Det aller meste er sau og lam, men det er òg ein god del storfe.


Publisert 02.07.2020

Tilskot til beitenæringa i Nordfjella

Beitelaga i Nordfjella kan søkje om ekstra tilskot til tiltak mot skrantesykje.

 


Publisert 17.06.2020

Tilsyn av dyr på utmarksbeite

Småfe som er på utmarksbeite skal minimum ha tilsyn ein gong per veke og storfe minimum to goner per veke. Tilsynslogg kan nyttast for å sikre dokumentasjon på utført tilsyn med dyra i utmarka gjennom beitesesongen (Dyrevelferdslova).


Publisert 09.06.2020

Meld ifrå om du finn kadaver eller spor etter freda rovdyr

Dersom du finn kadaver som du trur kan vere drepe av freda rovdyr, må du melde frå til Statens naturoppsyn (SNO) så raskt som mogleg. Det same gjeld om du finn spor etter eller ser freda rovdyr i beiteområdet.


Publisert 02.06.2020

Veterinærtenester

Kommunane har etter lov om veterinærar og anna dyrehelsepersonell ansvar for å sørgje for tilfredsstillande tilgang på tenester frå dyrehelsepersonell og organisere klinisk veterinærvakt utanom ordinær arbeidstid.


Publisert 11.05.2020

Veterinærar og koronasmitte – gjeldande reglar

Landbruksdirektoratet har fått mange spørsmål som gjeld veterinærar i samband med utbrot av korona. I samarbeid med Mattilsynet har dei laga eit notat som svarar på ein del av desse problemstillingane dei har fått.


Publisert 05.05.2020, Sist endra 30.04.2024

Veit du nok om lagring og bruk av hestegjødsel?

På same måte som for all anna gjødsel, er det krav om at hestegjødsel blir lagra og brukt på ein slik måte at det ikkje fører til forureining eller fare for smitte.


Publisert 04.02.2020

Beitesesongen 2019 i Vestland

Det er ikkje høge tapstal av dyr på utmarksbeite i Vestland samanlikna med tala totalt for Noreg. Tapet av lam var 8 428 (5 prosent), medan det for vaksne sauer var 2 689 (2,6 prosent). Det er noko høgre enn i fjor, men ikkje vesentleg.


Publisert 09.12.2019

Ny ordning: Pelsdyrkompensasjon

Pelsdyrbønder som har bestemt seg for å avvikle no, kan søke om kompensasjon.